Plan B: Kijan li fonksyone, efè segondè, ak plis ankò
Menm si w ap itilize pwoteksyon, toujou gen yon chans pou ou ka vin ansent. Petèt ou te chwazi Plan B pou evite yon gwosès sanzatann. Men, kisa k ap pase si Plan B a echwe? Li enpòtan pou ou konprann opsyon gwosès ou yo pou ou ka planifye pwochen etap ou yo!
Jodi a, n ap pale de Plan B—ki gen ladan kijan li fonksyone, risk ak efè segondè yo, epi sa pou w fè si w toujou ansent apre w fin pran l. Kontinye li pou w aprann plis!
Kouman Li Fonksyone?
Plan B se yon fòm kontrasepsyon ijans ki diminye risk gwosès la lè li anpeche oswa retade ovilasyon. Yo souvan itilize li lè kontrasepsyon an echwe oswa nan ka agresyon seksyèl.
Sepandan, Plan B pa toujou anpeche ovilasyon,1,2,3 men li ka travay tou lè li deranje anviwònman ormonal la epi entèfere ak atachman anbriyon an ak matris la, sa ki lakòz lanmò li.4,5
Li enpòtan pou konnen ke Plan B ak tout lòt fòm kontrasepsyon ijans yo ta dwe itilize sèlman kòm backup, pa kòm metòd prensipal pou kontwòl nesans.6
Èske Plan B se yon grenn avòtman?
Malgre yo sanble menm jan, Plan B ak grenn avòtman an se pa menm bagay yo. Diferans lan se ke Plan B a gen pou objektif anpeche ou vin ansent okòmansman epi li ka deranje yon anbriyon ki fèk fòme pou l pa kontinye grandi.7, men grenn avòtman an fèt pou fini yon gwosès chak fwa yo itilize li.
Si ou te aktif seksyèlman nan kèk semèn anvan ou pran Plan B a, ou ka vle fè yon tès gwosès oubyen menm resevwa yon ultrason jis pou asire w ke ou pa ansent nan yon rankont seksyèl anvan.
Èske Plan B ka lakòz foskouch?
Yon foskouch se yon pèt gwosès ki pa te vle anvan 20yèm semèn gwosès la. Pandan ke objektif Plan B a se pou anpeche gwosès nèt, si yon anbriyon deja fòme lè yo pran Plan B a, li ka entèfere ak kapasite anbriyon an pou l tache ak matris la, sa ki ka lakòz lanmò li.8 Si sa pa entansyon w, Plan B a ka pa bon pou ou.
Anplis de sa, Klinik Mayo a avèti ke pran Plan B pandan gwosès ka fè tibebe a mal.9
Ki jan Plan B efikas? Kilè mwen ka pran Plan B?
Plan B pi efikas lè w pran l pi vit posib apre w fin fè sèks san pwoteksyon. Yo rapòte li diminye risk gwosès jiska 72 èdtan, men li pa toujou efikas.10
Èske Plan B gen efè segondè?
Efè segondè komen nan Plan B yo enkli11:
- toudisman
- Maltèt
- Kranp oswa doulè nan vant
- Kè plen oswa vomisman
- Tete tandrès
- Règ reta, senyen iregilye, ak/oswa senyen ki pi fò pandan pwochen règ ou a12
Efè segondè sa yo ta dwe modere epi dire sèlman kèk jou. Sepandan, si ou gen senyen oswa tach san pou plis pase yon semèn oswa ou gen doulè enpòtan nan pati anba vant ou apre ou fin pran Plan B, kontakte founisè swen sante ou imedyatman, pou yo evalye ou pou yon foskouch oswa yon gwosès ektopik.13
Kisa pou fè si Plan B a echwe
Si ou te pran Plan B epi ou pa te gen règ, sa ka vle di ou ansent.14
Pwochen etap la se pou w asire w. Nou ka mete w an kontak ak yon sant gwosès lokal ki bay tès gwosès gratis, ultrason, ak edikasyon sou opsyon, pou w ka pran pwochen etap ou yo avèk konfyans!
REFERANS YO
- Hapangama D, Glasier AF, Baird DT. “Efè administrasyon levonorgestrel pandan peryòd ovilasyon an sou sik règ la.” Kontrasepsyon. Mas 2001;63(3):123-9. DOI:10.1016/s0010-7824(01)00186-x Disponib nan: https://www.contraceptionjournal.org/article/S0010-7824(01)00186-X/fulltext
- Croxatto, HB, Brache V, Pavez M, Cochon L, Forcelledo ML, Alverez F, Massai R, Faundes A, ak Salvatierra AM, 2004. “Fonksyon ipofiz-ovè apre yon dòz estanda Levonorgestrel nan kontrasepsyon ijans oswa yon sèl dòz 0.75 mg yo bay nan jou anvan ovilasyon an.” Kontrasepsyon. Desanm 2004;70(6):442-50. DOI:10.1016/j.contraception.2004.05.007 Disponib nan: https://www.contraceptionjournal.org/article/S0010-7824(04)00156-8/fulltext
- Marions L, Cekan SZ, Bygdeman M Gemzell-Danielsson K. “Efè kontrasepsyon ijans ak levonorgestrel oswa mifepristone sou fonksyon ovè yo.” Kontrasepsyon. Me 2004;69(5):373-7. DOI:10.1016/j.contraception.2003.11.018 Disponib nan: https://www.contraceptionjournal.org/article/S0010-7824(03)00349-4/fulltext
- Meng CX, Marions L, Bystron B, GemzellDanielsson KG. "Efè administrasyon oral ak vajinal kontrasepsyon ijans levonorgestrel sou makè reseptivite andometriyal." Hum Reprod. Avril 2010;25(4):874- 83. DOI: 10.1093/humrep/deq007. Epub 2010 Fevriye 6. Tèks konplè gratis: Gid ki baze sou prèv pou pratik pro-lavi 32 https://academic.oup.com/humrep/article/25/4/874/699368
- Achache H, Revel A. “Makè reseptivite andometriyal, chemen pou enplantasyon anbriyon ki reyisi.” Hum Reprod Update. 2006 Nov-Des;12(6):731- 46. Epub 2006 Sep 18. DOI:10.1093/humupd/dml004 Tèks konplè gratis: https://academic.oup.com/humupd/article/12/6/731/624054
- Fondasyon Mayo pou Edikasyon ak Rechèch Medikal. (2022 jen 3). Grenn demen matenKlinik Mayo. Rekipere nan https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/morning-after-pill/about/pac-20394730#
- Kahlenborn, C., Peck, R., ak Severs, WB (2015). Mekanis aksyon kontrasepsyon ijans Levonorgestrel la. Trimèstryèl Linacre a, 82(1), 18-33. https://doi.org/10.1179/2050854914y.0000000026
- Gade sous #4 an.
- Fondasyon Mayo pou Edikasyon ak Rechèch Medikal. (2022 jen 3). Grenn demen matenKlinik Mayo. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/morning-after-pill/about/pac-20394730#
- Gade sous #1 an.
- Efè segondè Levonorgestrel (wout oral)Klinik Mayo. (2024ye septanm 1). https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/levonorgestrel-oral-route/side-effects/drg-20074413
- Gade sous #6 an.
- Gade sous #6 an.
- Gade sous #6 an.
Rele 866-406-9327 epi jwenn èd kounye a.
Tout sèvis nou yo 100% gratis epi konfidansyèl. Nou egziste pou bay enfòmasyon medikal ki kòrèk ak sipò pou fanm ak gason k ap fè fas ak yon gwosès ki pa te planifye. Sant gwosès nou yo pa ofri oswa refere pou avòtman gwosès oswa kontrasepsyon. Enfòmasyon yo bay kòm yon sèvis edikatif epi ou pa ta dwe konte sou yo kòm yon ranplasman pou konsèy pwofesyonèl ak/oswa medikal.
